Şirketlerde Kültüre Uyum Testlerinin Geleceği Var mı?

Şirketlerde Kültüre Uyum Testlerinin Geleceği Var mı? 1030 428 Aylin Satun Olsun

Yakın zamanda danışmanlığını yaptığım bir şirket, işe alım sürecinde Culture Fit (Kültürel Uyum ) Envanteri oluşturmamı istedi. İnsan Kaynakları ekibi ile oturup, yapmak istediklerini ve beklentilerini tespit edince bunun aslında Culture Fit yerine Values Fit (Değerlere Uyum ) Envanteri olmasının daha uygun olacağı konusunda hemfikir olduk.

Kültür Uyum -Değerlere Uyum envanterleri  İnsan Kaynakları uzmanlarının daha çok aşina olduğu kavramlar. Tam bu konuda bir yazı yazmayı planlarken, Forbes dergisinde de “Kültüre Uyum testlerinin sonu mu? ” isimli makaleyi de okuyunca , konu hakkında bilgi ve yaklaşımımı paylaşmak istedim.

Culture Fit (Kültür Uyum) testleri çalışmak istediğiniz kişileri, kurumun kültürüne yani normlar, değerler, kullanılan dil , uygulamalar ve genel tercihler bazında uyum sağlayıp sağlamayacağını değerlendirmeye yarayan envanter ve yapılandırılmış mülakatla ölçme ve yorumlamayı içerir. Adayların değer, görünüş, davranış , inanç ve yaklaşımları ile  mevcut yapıya ve çalışanlara hızlı uyum sağlaması istenir. Bir anlamda işe almadan önce aday ile şirketin kimyasının uyup uymayacağı değerlendirilmeye çalışılır.  Hızlı uyumun yüksek performans , memnuniyet ve bağlılık getirdiğine inanılır.

ABD’da yapılan bir araştırmada IK Yöneticilerinin %47’si işe alımda kültüre ve çalışma arkadaşlarına uyumu öncelikli değerlendirme kriteri olarak belirtmiş. İşle ilgili tecrübe %27, gerekli beceri ve eğitim ise %26 ile 3.sırada yer almış. Yani kültüre uyum sağlama kriteri tecrübe ve becerinin önüne geçmiş durumda.

Zayıf bir kültürel uyum dengesinde işe alımın turnover sebebi ile şirkete yıllık ücretin %55-60’ına denk gelen bir maliyete sebep olduğu öngörülüyor. (SHRM report) Yani uyum sağlama ve ahenki çalışmayı değerlendirmenin şirketlere avantajları olduğu ispat edilmiş durumda. Ancak bu noktada başka bir tartışma gündeme geliyor.

Culture Fit testleri inovatif bir kültür oluşturma da engel mi? Farklı olanı kabullenme ve farklılıklardan faydalanma yani kapsayıcılık ilkesi ile tezat mı oluşturuyor ? Ya çeşitlilik ne olacak? Sadece bize benzeyen insanlarla mı çalışmak istiyoruz ?Kültür uyum derken , tecrübeyi, beceri ve yetkinlikleri gözden kaçırıyor muyuz ?

Tüm bu soruların yanı sıra şirketlerde artık Baby Boomers-X-Y-Z yani 4 kuşak bir arada çalışmaya başladı. Her kuşağın büyüdüğü sosyal, ekonomik ve politik koşullar farklı değer ve davranışlarının oluşmasına sebep oldu.  Yani istesek de istemesek de homojen bir kültür oluşturmak ve sürdürmek pek mümkün gözükmüyor . Zaten bu yüzden değil mi , gitgide daha fazla şirketde bağlılık ciddi bir sorun olarak gündeme geliyor.  Aynı zamanda dijitalleşme ile birlikte hızla değişen pazar ve müşteri istekleri de şirketleri inovatif ve yaratıcı olmaya zorluyor.

Özetle şirketlerde kemikleşmiş bir kültürü sürdürmek mümkün değil.  Kurumların bu ortamda kapsayıcı bir ortak kültür oluşturması ve kültürünü değerlere bağlaması gerekiyor.  Son yıllarda “Değerlerle Yönetim” kavramı boşuna tartışılmıyor.

Değerlere Uyum Değerlendirmesinde, test ve mülakatlar adayları değerler ve etik uyum açısından değerlendirmeyi ve işe alımdan sonra da adaptasyon sürecinde yönlendirme ve koçluğu öngörüyor.

Örneğin farklı sektörlerin çalışma dinamiğine alışmış kişilerin durumsal tercihleri testlerde alışkanlıklarını yansıtabilir. Bu sebeple mülakatlarda test sonuçlarını kullanarak kişinin çalışma etiğini, iç motivasyon ve temel değerlerini anlamak ve çalışma alışkanlıklarından ayırtedebilmek önem taşıyor. Örneğin ekip çalışması, bireysellik, otorite gibi kavramları değerlendirirken kamu sektöründe, bir sivil toplum kuruluşunda ya da askeriyede çalışan adayların çalışma ortamındaki alışkanlıkları dönemsel tutum ve yaklaşımlarını etkileyebilir.

Yazıyı sonlandırmadan bir konunun altını daha çizmek istiyorum. Kültüre Uyum testlerini kişilik envanterleri ile karıştırmamak lazım. Kişilik envanterleri sonuçları, işe uyum ya da kurum değerlerine uyumu değerlendirme sonuçları verir; fakat Kültürel Uyum testleri ise daha statik, norm ve kurallara , temel çalışma yaklaşımına uyumu anlamaya çalışır. Bu sebeple gelişmeler kültürü değerlendirirken değerlere dayanmanın önemini bir kere daha öne çıkarıyor.

 

 

Web sitemiz, çoğunlukla 3. taraf hizmetlerinden gelen çerezleri kullanır. Konu hakkında daha fazla detay için Gizlilik Politikamızı okuyabilirsiniz.